Бээжингийн нарийн гудамжны нэрэнд хэрэглэгдэж буй монгол үгс
The Mongolian loanwords in Peking lane’s names
DOI:
https://doi.org/10.22353/MJFLC2014105Keywords:
Монгол хэл, нарийн гудамж, Юань улс, худаг, нэрAbstract
Хятад хэлэнд орж уусан шингээд өнөөг хүртэл хэрэглэгдсээр байгаа монгол үгсийн нэг бол胡同hú tòng буюу монгол хэлний “худаг” гэх үг бөгөөд энэ үг одоо хятад хэлэнд “нарийн гудамж” гэсэн утгатай болжээ. Тэгвэл энэ үгтэй хамт одоо ч Бээжин хотын нарийн гудамжны нэршил болон хэрэглэгдэж байгаа цөөн тооны монгол үг байна.
胡同这个词最初见诸元杂曲。胡同是蒙古语“井”的音译。北京的胡同多,所以胡同的名称也就多。目前,我们找到几个胡同的蒙古语名称。这些蒙古语词语借入汉语胡同名称中后一直用到今天了。
References
Монгол хэлээр:
Базаррагчаа М., Монгол үгийн гарлыг мөшгөх нь,1-5р боть УБ.,1993,1994,1995.
Ганболд Ж., Мөнхцэцэг Т., Наран Д., Пунсаг А., Монголын Юань улс, УБ., 2006.
Гарьд, Монгол Хятадын соёлын харилцааны түүх, дисс., УБ.,1997.
Цэвэл Я., Монгол хэлний товч тайлбар толь, УБ.,1966.
Цэцэнцогт Ш., Монгол үгсийн язгуурын толь, Жанчхүү,1988.
Шагдарсүрэн Ц., Монголчуудын утга соёлын товчоон,Шинжлэх ухааны хэвлэлийн “Эрдэм” пүүс,УБ .,1991.
Хятад хэлээр:
陈高华, 元大都(Юань гүрний их нийслэл), 北京出版社,北京.,1982
辞海(缩印本)(Үгийн далай),上海辞书出版社,上海.,1999
胡晓清,外来语(Харь үг),新华出版社,1998
刘正琰、高名凯、麦永乾、史有为,汉语外来词词典(Хятад хэлний харь үгийн толь бичиг), 上海辞书出版社,上海1984
施亮,胡同(Нарийн гудамж), 湖南文艺出版社, 2010
史有为, 汉语外来词(Хятад хэлний харь үг), 商务印书馆,北京2003
史有为, 外来词——异文化的使者(Харь үг бол гадны соёлын элч), 上海辞书出版社,2004
翁立,北京的胡同(Бээжингийн нарийн гудамж), 北京图书馆出版社,2008
张清常, 胡同借自蒙古语水井(Нарийн гудамж бол монгол хэлний худаг гэх үгнээс зээлдсэн), 语言教学与研究,1994(3)
张清常, 胡同及其他(增订本)(Нарийн гудамж болон бусад), 北京语言大学出版社,2004
张清常, 漫谈汉语中的蒙语借词(Хятад хэлэн дэх монгол зээллэг үгсийн талаар өгүүлэхэд), 中国语文,1978(3)
张清常, 胡同与水井(Нарийн гудамж ба худаг), 语言教学与研究,1984(4)
张清常, 释胡同(Нарийн гудамж гэх үгийг тайлбарлахад), 语言教学与研究,1985(4)
Бусад:
Зограф И.Т., Монгольско-китайская интерференция (язык монгольской канцелярии в Китае), Издательство “Наука”, Главная редакция восточной литературы, 1984.