Монгол бөө мөргөлийг гадаадын судлаачид судалсан байдал
Foreign scholars' studies on Mongolian shamanism
DOI:
https://doi.org/10.22353/MJFLC2013131Keywords:
монгол бөө мөргөл, бөө судлал, шаманизм, шүтлэгAbstract
Монгол бөө мөргөлийг монголын төдийгүй гадаадын олон эрдэмтэд судалж цөөнгүй бүтээлүүд гаргасан байдаг. Үүнээс дурдвал буриад эрдэмтэн Дорж Банзаровын ―Монголчуудын харын шүтлэг буюу бөө мөргөл‖ хэмээх анхны томоохон эрдэм шинжилгээний бүтээл 1846 онд гарснаас хойш Г.Д.Санжеев, Н.Поппе, В.Хайссиг, Жан –Поль Ру, Мари-Доминек Эвен, Ч.Бауден, К.Хамфрей, Х.Буянбат, Тү.Өлзий нарын эрдэмтэд олон тооны зохиол бүтээлээ өөр өөрсдийн хэл дээр туурвисан байдаг ба түүнчлэн сүүлийн үед залуу судлаачид монгол бөө мөргөлийн судалгаанд хувь нэмрээ оруулсаар байна.
Shamanism is the most ancient religion of the Mongols. Foreign researchers have been interested in and studying Mongolian shamanism since the 19th century. Most of them have visited and done research work in the Northern Mongolia. Today, a number of books and research materials have been published. Some of the researchers from different countries have got PhD degrees on the Mongolian shamanism.
References
С. Бадамхатан Хөвсгөлийн цаатан ардын аж байдлын тойм. УБ. 1962
Ч. Далай ―Монгол бөө мөргөлийн товч түүх‖, УБ. 1957.
Д. Мансан. Монгол бөө мөргөл. Өвөрмонголын ардын хэвлэлийн хороо, 1990.
О.Пүрэв. Монгол бөөгийн шашин. УБ. 2002.
Тү. Өлзий: Эртний монголчуудын соѐл сэтгэхүй, /кирилл/, ―Цалиг‖ хэвлэлийн газар, УБ, 2011
Margarita Aleksandrovna: Early Art of the Northern Far East: The Stone Age: The Stone Age .2007.
Sarangerel Chosen by the spirits. Destiny books Rochester. Vermont. 2001.
Shamanism: An Encyclopedia of World Beliefs, Practices, and Culture, Volume 1edited by Mariko Namba Walter, Eva Jane Neumann Fridman.2004
Heissig W. The religions of Mongolia. University of California Press. 1980.
Vilmos Diószegi, Mihály Hoppál, Shamanism in Siberia, Akadémiai Kiadó, 1978
Morten Axel Peterson. Not quite shamans: Spirit worlds and political lives in Northern Mongolia. Cornell University Press, 2011.
Hangartner, Judith. The Constitution and contestation of Darhad shaman‘s power in contemporary Mongolia. 2011.
Симчит. К. Маадыр Авый-оолович. Лексика шаманизма в тувинском языке. Москва. 2010.
Д. Бумочир ― Мөнх тэнгэрийн шүтлэг тахилга‖ УБ. 2002