Идээний нэр ард түмний танихуй, соёлын тусгал болох нь
The names of the food are cognitive and cultural reflection
DOI:
https://doi.org/10.22353/MJFLC2013104Keywords:
үндэсний зураглал, дүйцэлгүй үг, менталитет, соёл, үндэстний сэтгэлгээAbstract
Бодит байдлын үр дүнд аливаа ард түмэн эд юмсыг ажиглан, түүнд дүн шинжилгээ хийж, танин мэдэж, ашигладаг. Энэ танин мэдэхүй нь ард түмний олон зуун жилийн хүрээлэн буй орчинтой харилцах харилцааны туршлага юм. Түүнийг мэдэх цорын ганц хэрэгсэл нь хэл бөгөөд хүн төрөлхтний өөрийнх нь нээлт хийж, олж, мэдэж чадаагүй зүйлийг ч хэлээр, тодруулбал бичвэр, үгийн сангийн нэгжээр нарийвчлан судлан, тэрхүү нууцыг тайлах бүрэн боломжтой билээ. Мөн, ард түмний сэтгэл, оюун санаа, үзэл бодол зэрэгт нэвтрэх толь юм.
The purpose of this research is to identify the cognitive and cultural interdependence of both lifestyle and the mentality of Mongolian, Russian, English (American and British) people by using the collected linguistic facts from Mongolian, Russian, and English dictionaries.
The first part of the research includes a theoretical outline of "Worldview", "Worldview and Language", "National View", "Lingual and Cultural Interdependence", "National Mentality, Mental Specification", "The name classification of Mongolian, Russian, English food and drink" depends on the collected facts related to food and drink names.
The second part consists of the comparative names of food and drink and a general conclusion.
By identifying the above items, we find that the Mongolian people have a different way of thinking and understanding information due to their nomadic lifestyle. However, Russian and English people have a mentality that influenced by their more industrialized lifestyle. Also, research evidence shows that the names of food and drink are dependent on: the location of the country, the nature, lifestyle, cognition, life experience, animal husbandry, and tradition. Though there are similar names, they are different from each other due to their ingredients and the way they are made.
We hope this research will effect future studies of cognitive linguistics.
References
Баянсан Ж., Соѐл, хэл, үндэстний сэтгэлгээ, УБ., 2002.
Базаррагчаа Ц. Харьцуулсан соѐл судлалын тухай ойлголт // ЭШБ 2001 №170/1. Х.35-45 Гадаад хэл, соѐл судлал ЭШБ. 2007 № 275 (10) х. 39-45
Гомбосүрэн Ц. Хэлний философи ба хэлшинжлэлийн философи УБ., 2010
Даваасүрэн Б. "Семантическое исследование экспрессивных метафор в современном монгольском языке" / Автореф. дис. на соиск. учѐн. ст. д-ра (Ph.D) фил наук /, УБ., 2003 Дамдинсүрэн Ц, "Орос - монгол толь", УБ., 1982
Долгормаа Ж. "Мал, амьтны тухайт монгол, англи өвөрмөц хэллэгийн хэлбэр -утгын зэрэгцүүлэл", хэл бичгийн ухааны зэрэг горилсон бүтээл., УБ. 2009
Нансалмаа Н. "Үг, ухагдахуун, үгийн тайлбар дахь соѐлын хүчин зүйл"., Гадаад хэл заах арга зүйн №2., 2002
Нансалмаа Н. Үгийн сан судлал УБ., 2005
Нансалмаа Н. Хэлшинжлэлийн судалгааны арга зүй УБ., 2011
Равдан Э. Хэл соѐлын шүтэлцээний тухай // МУИС.ГХСС. ЭШБ 2001 №170/1. х.5-34 Равдан Э. "Орчин цагийн хэлшинжлэл", УБ., 2005
Хүмбэр Одонтөр Ш., Жалайр Баттөгс М. ―Тод толь‖ Монгол хэлний тайлбар толь., УБ. 2006
Томтогтох Г. Монгол хэлний үндэсний онцлог үгийн сан, утга зүйн судалгаа. Хэл бичгийн ухааны дэд докторын зэрэг горилсон зохиол. УБ., 2000
Лувсанжав Чой. Орос-Монгол хэлний өвөрмөц хэллэгийн толь УБ., 1970 Төмөрцэрэн Ж. Монгол хэлний үгийн сангийн судлал УБ., 2001
Цэвэл Я. "Монгол хэлний товч тайлбар толь", УБ., 1966
Анна Вежбицка, Язык, культура, познание ―Русские словари‖ М., 1996
Апресян Ю.Д. Лексическая семантика. Синонимические средства языка. -М.: Наука, 1974.-376 с
Арутюнова Н. Д. Язык и мир человека М., 1999 Арутюнова Н.Д. Теория метафоры М., 1990
"Большой академический монгольско - русский словарь", под общей редакцией А.Лувсандэндэва и Ц.Цэдэндамба 2001
Верещагин Е. М. Костомаров В. Г. Язык и культура. Изд. 4-е М., 1990
Гачев Г.Д. О национальных картинах мира // Народы Азии и Африки 1967, №1
Гумбольдт В. фон. О различии строения человеческих языков и его влияния на духовное развитие человечества // фон. Гумбольдт В. Избранные труды по языкознанию М., 1984 Корнилов О. А., Языковые картины мира как производных национальных менталитетов., 2006
Ладо Р. Лингвистика поверх границы культур // Новое в зарубежной лингвистике. Вып.
XXV. М., 1989
Леонтьев А. А. Язык, речь, речевая деятельность. М., 1969.
Маслова В. А. Лингвокультурология. M.: Издательский центр «Академия», 2001. - 208 с. Михеев A.B. Психолингвистическое исследование семантических отношений (на материале слов-цветообозначений). Дис.канд. филол наук. — М., 1983. -227с.
Нансалмаа Н. Метафора: когниция и культура // Русский язык и культура как средство межкультурного диалога УБ., 2002
Ожегов С. И. "Словарь русского языка", М., 1981
Потебня А.А. Мысль и язык // Потебня А.А. Слово и миф. М., 1989 Сепир Э. Избранные труды по языкознанию и культурологии М., 1993
