Монголын шатах ашигт малтмал, тэдгээрийг агуулсан тунамал савууд
Keywords:
тунамал сав, нүүрс, НДМ, шатдаг занар, газрын тосAbstract
During the last decade, significant geological studies on fossil fuels and sedimentary basins in Mongolia have been completed; e.g., more than 100 coal deposits were explored. This review includes recent advances in tectonic setting of sedimentary basins, depositional environments of fossil fuel hosting sedimentary rocks, and quality and resources of coal, oil shale and petroleum source rocks. It also covers the results of coking coal blending studies, oil shale pyrolysis and the outcome of the first evaluation of coal bed methane potential of Mongolia.
Downloads
References
Badarch G, Cunningham WD, Windley BF., 2002. A new terrain subdivision for Mongolia: implications for the Phanerozoic crustal growth of central Asia. J. Asian Earth Sci., 21: 87–110.
Chew KJ., 2014. The future of oil: unconventional fossil fuels. Phil. Trans. R. Soc. A 372: 20120324. http://dx.doi. org/10.1098/rsta.2012.0324
Dai S, Finkelman RB. Coal as a promising source of critical elements: Progress and future prospects. Int. J. Coal Geol., 186: 155-164. https://doi.org/10.1016/j. coal.2017.06.005.224
Enkhjargal G, Enkhsaruul B, Monkhoobor D, Narangerel J, Yoshikazu S. Characterization and hydrotreatment of shale oils of Mongolian oil shales. Oil shale, 35: 168-182. https//doi.org/10.3176/oil.2018.2.06
Erdenetsogt B-O, Lee I, Bat-Erdene D, Jargal L., 2009. Mongolian coal-bearing basins: Geological settings, coal characteristics, distribution, and resources. Int. J. Coal Geol., 80: 87-104. https://doi.org/10.1016/j.coal.2009.08.002.
Erdenetsogt B-O, Lee I, Lee SK, Ko YJ, Bat-Erdene D., 2010. Solid-state 13C CP/MAS NMR study of Baganuur coal, Mongolia: oxygen-loss during coalification from lignite to subbituminous rank. Int. J. Coal Geol., 82: 37–44.
Erdenetsogt, B-О., Jargal, L., 2014. Fossil fuels hosted in Mesozoic sequences of Mongolia. 2nd annual meeting of IGCP 608 Project, Tokyo, Japan
Erdenetsogt B-O, Lee I, Ko Y-J., 2017. Carbon isotope analysis and a solid state 13C NMR study of Mongolian lignite: Changes in stable carbon isotopic composition during diagenesis. Org. Geochem., 113: 293-302. https://doi. org/10.1016/j.orggeochem.2017.07.014.
Erdenetsogt, B-О., Yoon-Joo, K, Insung, L., 2018. Preliminary results of the solid-state C-13 NMR study of Mongolian coals: Implications for oil and gas potential and liquefaction reactivity. Геологийн асуудлууд 494 (16), 96-108.
Erdenetsogt B-O, Jargal L., 2021. Coal Deposits. In: Gerel O, Pirajno F, Batkhishig B, Dostal J. (eds), Mineral Resources of Mongolia. Modern Approaches in Solid Earth Sciences, vol 19. Singapore: Springer. https://doi. org/10.1007/978-981-15-5943-3_14
Erdenetsogt B-O, Hong SK, Choi J, Lee I., 2022a. Depositional environment and petroleum source rock potential of Mesozoic lacustrine sedimentary rocks in central Mongolia. Marine and Petroleum Geology, 140: 105646,. https:// doi.org/10.1016/j.marpetgeo.2022.105646.
Erdenetsogt B-O, Tim M, Sunjidmaa B, Munkhnasan O, et al., 2022b. Coalbed methane resources of Mongolia. TSOP 2022 38th annual meeting.
Graham SA, Hendrix MS, Johnson CL, Badamgarav D, Badarch G, Amory J, Porter M, Barsbold R, Webb LE, Hacker BR., 2001. Sedimentary record and tectonic implications of Mesozoic rifting in Southeast Mongolia. Geological Society of America Bulletin, 113: 1560–1579. https://doi.org/10.1130/0016-7606(2001)113<1560:SR ATIO>2.0.CO;2
Hasegawa H, Ando H, Hasebe N, et al. 2018. Depositional ages and characteristics of Middle–Upper Jurassic and Lower Cretaceous lacustrine deposits in southeastern Mongolia. Island Arc 27: e12243. https://doi.org/10.1111/ iar.12243
Hendrix MS, Beck MA, Badarch G, Graham SA., 2001. Triassic synorogenic sedimentation in southern Mongolia; early effects of intracontinental deformation. In: Hendrix MS, Davis GA (Eds.), Paleozoic and Mesozoic Tectonic Evolution of Central Asia — From Continental Assembly to Intracontinental Deformation. Geological Society of America Memoir, 194: 389–412. https://doi. org/10.1130/0-8137-1194-0.389
Heumann M.J., Johnson C.L., Webb L.E., 2018. Plate interior polyphase fault systems and sedimentary basin evolution: A case study of the East Gobi Basin and East Gobi Fault Zone, southeastern Mongolia. Journal of Asian Earth Sciences, 151: 343-358. https://doi.org/10.1016/j. jseaes.2017.05.017
Hoang VC, Hassan M., Gomes VG, 2018. Coal derived carbon nanomaterials – Recent advances in synthesis and applications. Applied material 12, 342-358
International Energy Agency (IEA), 2021. Key World energy statistics.
Johnson CL., 2015. Sedimentary basins in transition: Distribution and tectonic settings of Mesozoic strata in Mongolia. In: Anderson TH, Didenko AN, Johnson CL, Khanchuk AI, MacDonald JH (eds.), Late Jurassic Margin of Laurasia–A Record of Faulting Accommodating Plate Rotation. Geological Society of America Special Paper 513. https://doi.org/10.1130/2015.2513(17)
Johnson CL, Graham SA., 2004. Sedimentology and reservoir architecture of a synrift lacustrine delta, southeastern Mongolia. Journal of Sedimentary Research, 74: 770–785, https://doi.org/10.1306/051304740770
Johnson CL, Amory J, Zinniker D, Lamb M, Graham S, Affolter M, Badarch G., 2008. Sedimentary response to arc-continent collision, Permian, southern Mongolia. In: Draut AE, Clift PD, Scholl DW (eds.), Formation and Applications of the Sedimentary Record in Arc Collision Zones. Geological Society of America Special Paper, 436: 363–390, doi:10.1130/2008.2436(16)
Kim Y, Unurbayan B, Lee J., 2015. Estimation of coalbed methane resources using a probabilistic scheme from geological data of coal basin in Mongolia. Environ. Earth Sci., 73:2241-2252. https://doi.org/10.1007/s12665- 014-3573-2
Kostina, E., Herman, A., 2013. The Middle Jurassic flora of South Mongolia: Composition, age and phytogeographic position. Review of Palaeobotany and Palynology 193, 82- 98.
Kostina, E., Herman, A., 2016. Middle Jurassic Floras of Mongolia: Composition, Age, and Phytogeographic Position. Paleontological Journal 50, 1437–1450.
Lamb MA, Badarch G., 2001. Paleozoic sedimentary basins and volcanic arc systems of southern Mongolia: new geochemical and petrographic constraints: In: Hendrix MS, Davis GA (Eds.), Paleozoic and Mesozoic Tectonic Evolution of Central Asia - From Continental Assembly to Intracontinental Deformation. Geological Society of America Memoir, 194: 117-150.
Lamb, M.A., Badarch, G., Navratil, T., Poier, R., 2008. Structural and geochronologic Gobi Altai, Mongolia: Implications for Phanerozoic intracontinental deformation in Asia. Tectonophysics 451, 312–330.
Li, G., Ando, H., Hasegawa, H., Yamamoto, M., Hasegawa, T., Ohta, T., Hasebe, N., Ichinnorov, N., 2014. Confirmation of a Middle Jurassic age for the Eedemt Formation in Dundgobi Province, southeast Mongolia: constraints from the discovery of new spinicaudatans (clam shrimps), Alcheringa 38, 305-316. https://doi.org/10.108 0/03115518.2014.870834
Pentilla WC. 1994. The recoverable oil and gas resources of Mongolia. J. Pet. Geol., 17: 89–98. https://doi. org/10.1111/j.1747-5457.1994.tb00115.x
Sjostrom DJ, Hendrix MS, Badamgarav D, Graham SA, Nelson BK., 2001. Sedimentology and provenance of Mesozoic nonmarine strata inwestern Mongolia; a record of intracontinental deformation. In: Hendrix MS, Davis GA (eds.), Paleozoic and Mesozoic tectonic evolution of central Asia—from continental assembly to intracontinental deformation. Geological Society of America Memoir, 194: 361–388. doi:10.1130/0-8137-1194-0.361.
Traynor JJ, Sladen C., 1995. Tectonic and stratigraphic evolution of the Mongolian People’s Republic and its influence on hydrocarbon geology and potential. Mar. Pet. Geol., 12: 35-52.
US Environmental Protection Agency (USEPA), 2013. Pre-feasibility study for coal mine methane recovery and utilization at Naryn Sukhait Mine. (https://www.epa.gov/ sites/default/files/2016-03/documents/mongolia_naryn_ sukhait_prefeasibility_study_final.pdf)
Yamamoto M, Bat-Erdene D, Ulziihutag P, Watanabe Y, Imai N, Kajiwara Y, Takeda N, Nakajima T., 1998. Organic geochemistry and palynology of Lower cretaceous Zuunbayan oil shales, Mongolia. Geol. Sur. Japan Bull., 49: 257–274.
Yildiz I., 2018. Fossil Fuels. In: Dincer I. (ed.), Comprehensive Energy Systems, Elsevier, pp. 521-567.
Авид, Н., Дашдондов, Ж., 2012. Сүхбаатар аймгийн Сүхбаатар, Асгат сумдын нутагт орших Ерөөлтийн хүрэн нүүрсний ордод 2008-2011 онд гүйцэтгэсэн хайгуулын ажлын үр дүнгийн тайлан. Фондын дугаар 7036.
Ашигт малтмал газрын тосны газар (АМГТГ), 2022. Газрын тосны мэдээлэл. https://mrpam.gov.mn/article/49/
Баатархуяг А., Алтанцэцэг. Уранбилэг.Л., Байгалмаа. Н., 2010. Нарийнсухайтын нүүрсний ордын насны шинэ мэдээлэл. Хайгуулчин. 1. 81-83.
Баатархуяг. А., Алтанцэцэг. Д., Ичинноров. Н., 2012. Нарийнсухайтын чулууннүүрсний ордын эртний ургамал, үр тоосонцрын талаарх шинэ мэдээллээс. Хайгуулчин. 46. 192-199.
Бартов Ю., Эрдэнэцогт Б., 2014. Шатдаг занарын лабораторийн судалгааны тайлан. Шатдаг занарыг газрын гүнд in-situ аргаар боловсруулж, нийлэг хийн конденсат гаргах боломжийг тодорхойлох судалгааны ажлын гэрээт талбай. Жени Ойл Шейл Монголиа ХХК. Улаанбаатар.
Байгалмаа Н, Эрдэнэчимэг Д, Эрдэнэцогт Б, Жаргал Л, Огата Т, Эрдэнэбаяр Ж, Баатархуяг А, Нансалмаа Д, Билгүүн Л., 2021. Өмнөд Монголын дунд юрын уур амсьгал, геодинамикийн нөхцөл. I хэсэг: Нарийнсухайт ордын элсэн чулууны геохимийн судалгаа. Геологийн асуудлууд, 19: 46-62.
Батгэрэл С., Эрдэнэцогт Б, Байгалмаа Н, Алтанцэцэг Д., 2021. Өмнөд Монголын дунд юрын уур амсьгал, геодинамикийн нөхцөл. II хэсэг: Нарын сухайт ордын геохимийн судалгаа. Геологийн асуудлууд 19: 63-74.
Баттөгс Х, Эрдэнэцогт Б., 2016. Багануурын ордын нөөцийн шинэчилсэн тооцооны үр дүнгээс. Геологийн асуудлууд, 14: 138-144.
Бат-Эрдэнэ Д., 1992. Монголын ороген тогтцуудын нүүрсний сав газрын байршлын зүй тогтол, үүссэн нөхцөл. Г.э.с.у.-ны докторын зэрэг горилсон диссертацийн хураангуй. Москва.
Бат-Эрдэнэ Д., 1995. Монголын газрын тосны сав газар. МУТИС-ийн бүтээл 1. Улаанбаатар.
Бат-Эрдэнэ Д., 2001. Монголын шатах ашигт малтмал. Геол. асууд., 3-4: 430-448.
Бат-Эрдэнэ Д., 2009. Шатах ашигт малтмал. Монголын геологи ба ашигт малтмал цувралын 5-р боть. Улаанбаатар, Соёмбо.
Бат-Эрдэнэ Б., 2014. Нүүрстхотгорын ордын нүүрсний чанарын өөрчлөлтийн зүй тогтол. Геологийн асуудлууд 13: 169-180, 2014.
Бат-Эрдэнэ Д, Жаргал Л., 1994 Монголын шатдаг занар, түүний хэтийн төлөв. Улаанбаатар.
Бат-Эрдэнэ Д, Жаргал Л, Эрдэнэцогт Б., 2001. Монголын түлшний ашигт малтмалын судалгаа, үр дүн. Геол., 2/3: 334-344.
Бахдал Л, Жаргал Л., 2021. Хуурай тал нүүрсний ордын геологийн тогтоц, агуулагч элсэн чулууны хэмхдэсийн модаль судалгаа. Геологийн асуудлууд, 19: 24-33. 2021.
Болормаа, Э., Эрдэнэцогт, Б., Нансалмаа, Д., Жаргал, Л., Байгалмаа, Н., Бат, Б., 2019. Дунд пермийн тавантолгой формацийн элсэн чулууны петрографи, геохимийн судалгааны үр дүн. Геологийн асуудлууд 17 (519), 112-123.
Ганцог Ц., 2014. Шатдаг занарыг ашиглах боломж. Coal Mongolia 2014 форум. Улаанбаатар.
Дэмбэрэлсүрэн Б., 2021. Өмнөд Монголын Баруунаран ордын нүүрсний хуримтлагдсан нөхцөл. Г.э.с.у.-ны докторын зэрэг горилсон диссертаци. Улаанбаатар.
Жаргал Л., 1997. Дорнод Монголын нүүрстэй провинцийн доод цэрдийн нүүрсний петрографийн найрлага, чанар болон хүлэр хуримтлалын нөхцөл. Г.э.с.у.-ны докторын зэрэг горилсон диссертацийн хураангуй. Улаанбаатар.
Жаргал Л, Бат-Эрдэнэ Д, Эрдэнэцогт Б., 2002. Монголын нүүрсний петрографийн судалгаа, үр дүн. Геол. асууд., 5: 53-78.
Өлзийхутаг, Л., Батзориг, Э., Нармандах, Б., Бат- Үнэн, Б. нар.2015. Дундговь аймгийн Гурвансайхан, Өлзийт, Сайнцагаан сумдын нутагт орших Хар тойром хүрэн нүүрсний ордод 2010-2014 онд гүйцэтгэсэн нарийвчилсан хайгуулын ажлын үр дүнгийн тайлан. Фондын дугаар 7747.
Лхагважав, Б., Бат-Үнэн, Б., Болдбаяр, Н., нар, 2011. Өмнөговь аймгийн Баян-Овоо сумын нутаг дахь Цант-Уул чулуун нүүрсний ордод 2010-2011 онуудад гүйцэтгэсэн хайгуулын ажлын үр дүнгийн тайлан. Фондын дугаар 6393.
Мөнхтогоо Л., 1989. Хойдговийн (дорнод Монгол) доод цэрдийн эх газрын хурдсын нүүрсжилт, занаржилт. Г.э.с.у.-ны докторын зэрэг горилсон диссертацийн хураангуй. Улаанбаатар.
Оролмаа Д., Ариунчимэг Я., 2011. Пермийн систем: (ред. Ж.Бямба) Стратиграфи. Монголын геологи ба ашигт малтмал цувралын 1-р боть. Улаанбаатар, Соёмбо, х.340-407.
Санж П., 1999. Газрын тосны хуримлалын хэтийн төлвийн үнэлгээнд хайгуул, өрөмдлөгийн нөлөөлөл, тэдгээрийн харилцан хамаарал. Г.э.с.у.-ны докторын зэрэг горилсон диссертацийн хураангуй. Улаанбаатар.
Уламбадрах Х, Байгалмаа Н., 2014. Их Богдын нүүрсний савын юрын хурдсын нүүрсжилт. Монголын геосудлаач, 41: 67-72, 2014.
Уламбадрах Х, Эрдэнэцогт Б, Жаргал Л, Бат Б., 2020. МУИС-ийн Геологийн салбар – 60 жилд. Геол. асууд., 18: 5-10, 2020.
Уранбилэг Л., 2001. Фитостратиграфия и флора верхнепермских угленосных отложений южной Монголии. Авирреферат дис. на соис. уч. ст. канд. геол. мин. н., Москва
Үндэсний статистикийн хороо (ҮСХ), 2021а. Монгол улсын статистикийн эмхэтгэл 2021. Улаанбаатар.
Үндэсний статистикийн хороо (ҮСХ), 2021b. Гадаад худалдаа 2021. Улаанбаатар.
Эрдэнэ, A., Эрдэнэцогт, Б., 2016. Хашаат цавын хүрэн нүүрсний ордын геологийн тогтоц. Геологийн асуудлууд 446 (14), 125-131.
Эрдэнэцогт, Б., 2010. Монголын нүүрс агуулсан тунамал сав газруудын геодинамикийн асуудалд. Геологи 21, 82-94
Эрдэнэцогт, Б., 2018. ШАМ-ын геологичид: (ред., Х.Уламбадрах) Тулганд ассан гал унтраагүй. Улаанбаатар.
Эрдэнэцогт Б., 2020. Монголын юрын нүүрсний геологийн асуудалд. GIMAR 2020 ОУЭШХ, Улаанбаатар.
Эрдэнэцогт, Б., Нарангэрэл, Ж., 2014. Тавантолгой болон Овоотын ордын нүүрсийг хольж, коксжуулах судалгаа. II хэсэг: Холимогийн судалгаа. Монголын геосудлаач 41, 85-93.
Эрдэнэцогт, Б., Барсболд, Ц., Гантулга, Б., 2014. Тавантолгой болон Овоотын ордын нүүрсийг хольж, коксжуулах судалгаа. I хэсэг: Ордуудын геологийн тогтоц, нүүрсний чанар. Mонголын геосудлаач 41, 73- 84.
Эрдэнэцогт Б, Байгалмаа Н, Эрдэнэ А., 2021. Дунд-дээд юрын хужирт ордын нүүрсний геохимийн судалгаа: хойд Монголын юрын уур амьсгал, геодинамикийн нөхцлийн асуудалд. Геологийн асуудлууд 20: 78-90.
Эрчим хүчний зохицуулах хороо (ЭХЗХ), 2021. Эрчим хүчний статистик үзүүлэлтүүд 2021. Улаанбаатар
Downloads
Published
How to Cite
Issue
Section
License
Copyright (c) 2022 Геологийн асуудлууд
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NonCommercial-ShareAlike 4.0 International License.
