Запятая в монгольском предложении: случаи постановки
The comma in the mongolian sentence: cases of comma usage
DOI:
https://doi.org/10.22353/MJFLC2016114Keywords:
пунктуация, знаки препинания, функции, монгольский язык, переводAbstract
Өгүүлэлд монгол хэлээр эх бүтээх болон монгол хэлний цэг тэмдгийн дүрэмд заасан тасалбарыг түлхүү хэрэглэх зарим тохиолдлыг хэсэгчлэн тусгаж байгаа билээ. Цэг тэмдгийн хэрэглээ болон тасалбарын олон үүрэг өгүүлбэрийн өгүүлбэр зүйн бүтэц болон түүний өгүүлбэр зүйн шинж чанараар нөхцөлдөж буй монголын уран зохиолын хэрэглэгдэхүүн, мөн орос хэл рүү орчуулсан эхийн хэрэглэгдэхүүнтэй зэрэгцүүлэн авч үзсэн болно. Сүүлчийнх нь төрөл бус хэлнүүдийн өгүүлбэр зүйн өвөрмөц шинж болон цэг тэмдгийн хэрэглээний онцлогийг илрүүлэх боломж олгож байна. Нийлмэл өгүүлбэрийг цэг тэмдгээр хэлбэржүүлэхэд тасалбарын оролцоог онцлон авч үзлээ. Монгол, буриад, алтай хэлнүүдийн өгүүлбэр зүйн асуудлыг судалсан нэрт хэл шинжээчдийг даган зохиогч үйлийн нэг эзэнтэй, олон өгүүлэхүүнтэй ба үйлийн нэг эзэн-олон өгүүлэхүүнтэй хам бүтцийг цэг тэмдгийн үүднээс шинжлэхийг зорив. Энэ нь орос хэлтэй харьцуулахад монгол хэлний энгийн нийлмэл өгүүлбэр болон угсарсан нийлмэл өгүүлбэрийн өвөрмөц шинж болон эдгээр өгүүлбэрт хэрэглэж байгаа тасалбарын олон үүргийг илрүүлэх боломж олгож байна.
References
Барайшир Ш., Орчин цагийн өгүүлбэр зүй, Улаанбаатар 1989, Шинжлэх ухааны академийн хэвлэл
Бертагаев Т. А., Грамматика бурятского языка, Москва 1962, Издательство восточной литературы
Бобровников А. А., Грамматика монголо-калмыцкого языка, Казань 1849
Валгина Н. С., Актуальные проблемы современной русской пунктуации, Москва 2004, Высшая школа
Дамдинсүрэн Ц., Бүрэн зохиол Дөтгөөр боть, Улаанбаатар 2008, Содпресс хэвлэлийн компани
Даржаева Н. Б., Полипредикативные конструкции бурятского языка с подчинительной связью, Улан-Удэ 2001, Издательство бурятского научного центра СО РАН
Зильберман Л. И., Запятая как семантико-синтаксический сигнал, Москва 1973, Наука
Лувсанвандан Ш., Монгол хэлний зүй II боть, Улаанбаатар 2010, Соёмбо принтинг хэвлэлийн компани
Омакаева Э. У., К проблеме определения основной единицы синтаксиса (на материале монгольских языков), Вестник КИГИ РАН: сб. науч. трудов. Вып 16. – Элиста АПП “Джангар” 2001, с. 35-41
Пүрэвочир Б., Орчин цагийн монгол хэлний өгүүлбэр зүй, Улаанбаатар 2001, Мөнхийн үсэг хэвлэлийн компани
Пюрбеев Г. Ц., Инфинитные конструкции как опыт типологического изучения // Вопросы языкознания, №4, Москва 1987, с. 112- 117
Санжеев Г. Д., Синтаксис бурят-монгольского языка, Улан-Удэ 1940, Бургиз
Скрибник Е. К., Полипредикативные синтетические предложения в бурятском языке, Новосибирск 1988, Наука
Убрятова Е. И., Исследования по синтаксису якутского языка Сложное предложение, кн. 1, Новосибирск 1976, Наука
Черемесина М. И. Исследования сложного предложения в алтайских языках // Урало-алтаистика. Археология Этнография. Язык. Новосибирск 1985, Наука, с. 179-187
Черемесина М. И., Теоретические проблемы синтаксиса и лексикологии языков разных систем, Новосибирск 2004, Наука
