ОРЧИН ҮЕИЙН ДУНДАД УЛСЫН МОНГОЛ СОНИН СЭТГҮҮЛИЙН ХӨГЖЛИЙН БАЙДАЛ ХИЙГЭЭД ОНЦЛОГ

Abstract

Харчин баруун хошууны Засаг жүн ван
Гүнсэнноровын 1905 онд эрхэлсэн “Гара
гийн албан сэтгүүл” болон “Нялх сэтгүүл”
бол Дундад улсын анхны монгол сонин
болно. 1905-1949 онд Бүгд Найрамдах
Дундад ард улс байгуулагдах хүртэл 44
жилийн хооронд дундад улсын хил дотор
нийт 131 монгол сонин сэтгүүл хэвлэгдэж
өнгөрчээ. Харамсалтай нь эдгээр сонин
сэтүүлүүдээс бидний үед зөвхөн 87 нь
тархай бутархайгаар хадга-лагдаж буй
бөгөөд бусад нь хэвлэгдэж байсан мэдээ
төдийхнөөр хязгаарлагдаж буй юм. Үүнд
орчин үеийн Дундад улсын сонин сэтгүү
лүүд засгийн газрын хууль зарлиг, хөтөл
бөр ба шийдвэрийг уламжлан дэлгэрүүлэх
эл зүйлийн улс төрийн хүчний ашиг тусыг
хамгаалахад яриа хэлэлцээр зохиохоос
гадна монголчуудад шинэ мэдлэг уламж
лан тэдний соёон гэгээрүүлэхэд зохих
үүрэг гүйцэтгэсэн юм.