Ерөнхий боловсролын сургуулийн хичээлийн хөтөлбөр дэхь одон орны агуулгын чанарын судалгаа

A Study on the Quality of Astronomy Content in the Curriculum of General Education Schools

Abstract

Орчин үеийн одон орон судлал бол физик, математик, техник, хими биологи, сансар судлал зэрэг байгаль, техникийн ухааны олон салбартай нягт холбоотойгоор эрчимтэй хөгжиж эрдэмтэд судлаачдын төдийгүй хүмүүсийн сонирхлыг онцгой ихээр татсаар байна. Одон орон судлал нь суурь шинжлэх ухааны нэг учраас танин мэдэхүйн суурь болох гол мэдлэгийг өгдгөөрөө ихээхэн түүхэн ач холбогдолтой билээ. Хүн төрөлхтний шинжлэх ухаан, техникийн ололт амжилтууд нь XX зууны хоёрдугаар хагасаас эхлэн астрономийн хөгжлийн цоо шинэ үе шатанд орох боломжийг олгосон билээ. Астропарк нь давхардсан тоогоор нийт 122000 гаруй сонирхогчдод одон орны үзэгдлүүдийн учир шалтгаан, сансрын нислэгийн мөн чанарын талаар шинжлэх ухааны баримт дүгнэлтэд тулгуурлан түгээн дэлгэрүүлсэн. Энэ судалгааны ажлаар Монголчуудын одон орон, сансар судлалын мэдлэгийг үр дүнтэйгээр түгээн дэлгэрүүлэх замаар Монгол улсын Шинжлэх ухааны хөгжилд хувь нэмэр оруулах, мөн энэ хүрээнд ерөнхий боловсролын сургуулийн сурах бичигт одон орон судлалын мэдлэгийн хүрээг тодорхойлно. Судалгаанд суурилж (практик) заах нь лекц, сурах бичгийн арга барилаас илүү үр дүнтэй.  

[English]

Modern astronomy is a rapidly evolving interdisciplinary field closely connected to physics, mathematics, engineering, chemistry, biology, and space science. This dynamic integration has increasingly attracted the attention of both the scientific community and the general public. In Mongolia, the establishment of the Astropark in 2014 under the Institute of Astronomy and Geophysics, initiated by national hero and cosmonaut J. Gurragchaa, marked a significant step toward promoting public awareness of astronomy and space science, as well as introducing current scientific achievements and future directions. In the era of expanding scientific and technological demands, the need for innovative methods of science communication is becoming more pronounced. High-tech astronomical planetariums, for example, serve as multifaceted educational platforms that not only support astronomy education but also contribute to the development of integrated STEM (Science, Technology, Engineering, and Mathematics) learning environments, fostering broader interest and engagement in these fields. This study aims to evaluate the quality and accessibility of astronomy content in Mongolia’s general education curriculum. It represents the first systematic assessment of astronomy education in the country and seeks to contribute to evidence-based educational policy reform. Content analysis was employed to examine the number, scope, and depth of astronomy-related topics included in the national curriculum.