Blended phonetic words in Mongolian and English
Article Sidebar
Main Article Content
Abstract
Аливаа хэлэнд хэлний хэмнэх зарчим үйлчилж байдаг. Энэ зарчмаас үүссэн ярианы хэлний үзэгдэл болох нийлмэл авианы үг монгол, англи хэлний аль алинд нь түгээмэл байдаг бөгөөд эх хэлээрээ ярьж байгаа хүн энэхүү нийлмэл авианы үгийн утгат хэсгүүдийг нэг бүрчлэн задалж ухааран түвэггүй ойлгож чадна. Харин тухайн хэлийг хоёрдогч, гуравдагч хэл болгон сурч байгаа хүмүүсийн хувьд энэ нь нэлээд түвэгтэй юм. Тиймээс энэхүү нийлмэл авианы үг үүсэж байгаа явц хийгээд бүтцийг судлан ангилж, монгол, англи хэлээр зэрэгцүүлэн үзэхийг зорилоо. Хүн утга санааг авиа, үсэг хоёроор илэрхийлдэг. Үсэг нь авиаг тэмдэглэх тэмдэг бөгөөд бичгийн хэлэнд хамаатай. Харин үсгээр тэмдэглэгдэх авиа нь ярианы хэлэнд хамаарах бөгөөд хоорондоо нэгдэж, хувьсаж байдаг хөдлөнги шинж бүхий амнаас гарах хийн урсгал юм. Хүн ярихдаа авиаг хэзээ ч тус тусад нь салгаж дууддаггүй, мөн хэд хэдэн авиаг нэг зэрэг давхцуулан хэлэх боломжгүй. Харин авиануудыг цувуулан хэлдэг. Ийнхүү хэлэхийн цуваанд орсон авианууд бие биедээ нөлөөлөн хувирах, цаашлаад хурдан түргэн ярих явцад зарим авиа нь гээгдэн хураагддаг. Энэ нь хэлний хэмнэх зарчмаас үүдсэн үзэгдэл бөгөөд ингэж хураангуйлан хэлснийг тухайн хэлээр яригч хэнбугай ч ойлгон, утгат хэсгүүдийг нэг бүрчлэн задалж ухаарна. Харин уг хэлийг хоёрдогч хэл болгон сурч буй хүмүүсийн хувьд энэ нь ойлгоход нэлээн түвэгтэй байдаг. Жишээлбэл, монгол хүн ярианы энгийн хурдтай ярьж байхдаа ирж байна уу? гэдгийг иржийнүү?, явна шүү дээ гэдгийг яваншдээ, харж байгаарай гэхийг харжаагаарай гэх мэтчилэн хэлдэг. Яг үүнтэй ижил, англи, америк хүн I want to гэдгийг I wanna, could have гэхийг coulda, What are you going to do? гэхийг Whatcha gonna do? гэж хэлдэг. Энэхүү үзэгдэл монгол, англи ярианы хэлэнд хэрхэн илэрч байна, ижил төстэй болон ялгаатай тал байгаа эсэх нь сонирхолтой юм.
Article Details
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-ShareAlike 4.0 International License.
References
Артендов.Б.Д, Фонология современного русского литературного языка, Кишинев, 1979.
Ахманова.О.С, Словарь лингвистических терминов, м., 1966
Базаррагчаа.М. Зөв дуудах зүй, Уб., 1984.
Brown, G. Listening to Spoken English. Second Edition. London: Longman, 1990.
Brown, J. and A. Hilferty. Listening for reduced forms, 1986. TESOL Quarterly XX/4: 759-763
Brown, J. and A. Hilferty. The effectiveness of teaching reduced forms for listening comprehension, 1982. Paper presented at the TESOL convention, Honolulu, Hawaii Brown.J. Authentic communication: Whyzit importan' ta teach reduced forms?, 2006. University of Hawaii at Manoa
Владимирцов.Б.Я, Сравнительная грамматика монгольского письменного языка и халхаского наречия. Введение и фонетика, лгр., 1929.
Злобина И.С. Using Reduced Forms in Spoken American English, Россия, 2010. Филологические науки/7. Язык, речь, речевая коммуникация
Зээнямбуу.Ч, Базаррагчаа.М, Хэл шинжлэлийн нэр томьёоны тайлбар толь, Уб., 2014.
Matthews.P.H, Oxford concise dictionary of linguistics, Oxford, 2007.
Robert W. Norris. Keeping up with Native Speaker Speed: An Investigation of Reduced Forms and Deletions in Informal Spoken English, 1994. Article published in Studies in Comparative Culture, No. 25: 72-79
Төмөртогоо.Д. Хэл шинжлэлийн нэр томъёоны хураангуй толь, Уб., 2004.
Энхбат.Д. Хэл шинжлэлийн Англи-Орос-Монгол толь бичиг, Уб., 2003.
Weinstein, N. Whaddaya say? Guided practice in relaxed speech (2nd ed.), London, 2001.